Sivasspor lig üçüncüsüdür, çünkü…

Pazartesi günü kaleme aldığım “Lig üçüncüsü Sivasspor’dur!” yazısıyla ilgili itirazlar iki gerekçe üstünde yoğunlaştı: Birincisi, “Talimatname yetersiz ama madde ile ilgili örnekler açıklayıcı”… İkincisi de “Talimatname yetersiz ama UEFA’nın uygulaması ölçü kabul edilmeli” şeklinde…
Birinci itirazdan başlayayım… TFF’nin talimatnameye ek olarak koyduğu örnek, maddedeki anlatım eksikliğini tehdit edip açığa çıkarabilecek bir örnek değil… Talimatnameyi başka bir örnek üstünde uygulayalım:

“ÖRNEK 1”
“GENEL PUAN DURUMU”
Takım O G B M A Y P Av.
FB 34 22 7 5 72 37 73 35
Sivas 34 23 4 7 57 29 73 28
BJK 34 23 4 7 58 32 73 26

ARALARINDAKİ MAÇLAR
F.Bahçe: 1 – Sivas: 0
Sivas: 1 – F.Bahçe: 0
F.Bahçe: 1 – Beşiktaş:0
Beşiktaş: 3 – F.Bahçe:0
Sivas: 0 – Beşiktaş:0
Beşiktaş: 0 – Sivas:0

Bu durumda 3 takım arasındaki mini ligin puan durumu şöyle oluşuyor:
Takım O G B M A Y P Av.
FB 4 2 0 2 2 4 6 -2
BJK 4 1 2 1 3 1 5 +2
Sivas 4 1 2 1 1 1 5 0

Talimatnamenin 2a maddesi: “Öncelikle aynı puana sahip ilgili takımların kendi aralarında oynadıkları müsabakalardaki puan üstünlüğüne bakılır” diyor. Buradan Fenerbahçe’nin bu mini lig içinde birinci sırayı aldığı neticesini çıkarıyoruz.
Ardından talimatnamenin 2b maddesine geçiyoruz: “Kendi aralarındaki müsabakalarda puan eşitliği varsa kendi aralarındaki müsabakalardaki gol averajına (bakılır)”…
Eğer Fenerbahçe’yi grubun dışına çıkarmadı isek, kıyaslamaya 3 takımla devam ediyorsak, averajlara bakarak oluşturduğumuz yeni puan durumumuzda Beşiktaş birinci, Fenerbahçe üçüncü sıraya geçtiler!
Tabii puan olarak üstün durumdaki Fenerbahçe, averaja bakarak üçüncü sıraya alınamayacağına göre TFF’nin bize anlatmak istediği şu: “Kendi aralarındaki (2 TAKIM ARASINDAKİ) müsabakalarda puan eşitliği varsa kendi aralarındaki (3 TAKIM ARASINDAKİ) müsabakalardaki gol averajına (bakılır)”…
Aynı cümle içindeki iki adet “KENDİ ARALARINDAKİ” söz öbeği, iki ayrı anlam içeriyor bu durumda… Federasyonun iddiasına göre, birinci “KENDİ ARALARINDAKİ” iki takımı, ikinci “KENDİ ARALARINDAKİ” üç takımı kastediyor!
Oysa bir cümledeki ilk “KENDİ ARALARINDAKİ” söz öbeği 2 takımı kastediyorsa, ikinci “KENDİ ARALARINDAKİ” de 2 takımı kastediyor demektir… DİLİMİZ TÜRKÇE’NİN KURALLARI BUNU GEREKTİRİYOR. İşte bu yüzden, BU TALİMATNAMEYE GÖRE Sivasspor lig üçüncüsüdür!
(Eğer birinci “kendi aralarındaki” 3 takımı kastediyorsa, ikinci de 3 takımı kastediyordur. Bu durumda Beşiktaş mini ligin birincisi, Fenerbahçe üçüncüsü olur ki, bu da saçmalığın boyutunu artırıyor.)

İkinci itiraza gelince… Sevgili M.Demirkol’un itirazına… Öncelikle, global olarak bildiğimiz ikili/üçlü/beşli/on beşli averaj kriterlerine göre Beşiktaş ligin üçüncüsüdür. Bu doğru… Ama TFF’nin statüsü, bildiğimiz genel geçer global statü değil… İlk yazıda da örneklendirdiğim UEFA’nın Euro 2008 elemelerinde kullandığı statü ile TFF statüsü birbirinden bayağı farklı kriterler içeriyor…
İki statü arasındaki farkı anlamak için, bir başka örneği incelememiz gerek:

“ÖRNEK 2”
“GENEL PUAN DURUMU”
Takım O G B M A Y P Av.
FB 34 22 7 5 72 37 73 35
Sivas 34 23 4 7 57 29 73 28
BJK 34 23 4 7 58 32 73 26

ARALARINDAKİ MAÇLAR
F.Bahçe: 1 – Sivas: 1
Sivas: 1 – F.Bahçe: 1
F.Bahçe: 1 – Beşiktaş: 1
Beşiktaş: 1 – F.Bahçe: 1
Sivas: 0 – Beşiktaş: 0
Beşiktaş: 0 – Sivas: 0

Bu durumda 3 takım arasındaki mini ligin puan durumu şöyle oluşuyor:
Takım O G B M A Y P Av.
FB 4 0 4 0 4 4 4 0
BJK 4 0 4 0 2 2 4 0
Sivas 4 0 4 0 2 2 4 0

Önce TFF statüsüne göre bu mini puan durumunu inceleyelim… 2a) Kendi aralarındaki puanlar eşit… 2b) Kendi aralarındaki averajlar eşit… 2c) Genel puantajdaki gol averajına göre FB birinci, Sivas ikinci, Beşiktaş üçüncü…
Aynı örneğin UEFA Euro 2008 elemeleri sonucunda oluştuğunu varsayalım… 6.05a) Kendi aralarındaki puanlar eşit… 6.05b) Kendi aralarındaki averajlar eşit… 6.05c) Kendi aralarındaki maçlarda attıkları gol sayılarına göre Fenerbahçe mini ligin birincisi oluyor…
Burada Euro 2008 elemeleri statüsü Beşiktaş ve Sivas’ı sıralamak için onlara tekrar a maddesinden başlanarak d’ye kadar uygulanmasını salık veriyor…
İki takımın kendi aralarındaki iki maçı da golsüz berabere bitmişti… Öyleyse, 6.05a) Kendi aralarındaki puanlar eşit… 6.05b) Kendi aralarındaki averajlar eşit… 6.05c) Kendi aralarındaki maçlarda attıkları gol sayıları eşit… 6.05d) Kendi aralarındaki maçlarda deplasmanda attıkları gol sayıları eşit… Hâlâ eşitlik söz konusu ise genel puantajdaki gol averajına bakmayı öneriyor ki ancak burada iki ekibi birbirinden ayırabiliyoruz. YANİ UEFA’NIN UYGULAMASI, TFF’NİN UYGULAMASINDAN ÇOK SAYIDA FARKLA AYRILIYOR…

BU ARADA, TFF’NİN STATÜSÜNDEKİ ÇOK ÖNEMLİ BAŞKA BİR EKSİKLİK DE ŞU: 2b maddesinden sonra takımların mini ligde attıkları gol sayısına bakılmıyor! Yani bizim “Örnek 2” mini ligimizde F.B ahçe, rakiplerinden fazla (4) gol attığı için birinci kabul edilmiyor, çünkü TFF buna bakmıyor!
Üstelik 2b maddesinin sonundaki parantez içi ve 2c maddesi de, sanki gol sayısına bakılmış gibi yazılmış: (“2c: Kendi aralarındaki müsabakalarda puan ve GOL EŞİTLİĞİ devam ediyorsa, genel puantajdaki gol averajına bakılır. Takımlar arasındaki gol averajı da eşit ise daha fazla gol atmış olan takım üstün sayılır.”)
Öyleyse tekrar etmemde sanırım sakınca yok… TFF, ilk iş olarak bu talimatnameyi ciddi biçimde elden geçirmeli…
Ardından da bu yılın talimatnamesi gereği, UEFA biletini Sivasspor’a vermeli…

SÜPER LİG TALİMATNAMESİ
Süper Lig Müsabaka Talimatnamesi 13.Madde:
1. Turkcell Süper Lig müsabakalarında kazanan takıma 3 (üç), berabere kalan takıma 1 (bir), kaybeden takıma 0 (sıfır) puan verilir.
2. Puan usulü ile yapılan müsabakalar sonunda en fazla puanı kazanan takım birinci, ondan sonra gelen ikinci ve ……………. olarak sıralanır. 2007 – 2008 Sezonunda aynı puana sahip ilgili takımlar arasında aşağıda belirtilen esaslar uygulanır.
a) Öncelikle aynı puana sahip ilgili takımların kendi aralarında oynadıkları müsabakalardaki puan üstünlüğüne bakılır.
b) Kendi aralarındaki müsabakalarda puan eşitliği varsa kendi aralarındaki müsabakalardaki gol averajına, (Kendi aralarındaki maçlarda atılan gollerde eşitlik var ise, deplasmanda fazla gol atan takım üstün sayılmaz.) FMT’nin 10.maddesinin son paragrafı hükmünce;
c) Kendi aralarındaki müsabakalarda puan ve gol eşitliği devam ediyorsa, Genel puantajdaki gol averajına bakılır. Takımlar arasındaki gol averajı da eşit ise daha fazla gol atmış olan takım üstün sayılır.
d) Bu şartlara rağmen eşitlik devam ediyorsa hükmen yenilgisi olmayan takım üstün sayılır.
e) Bütün bu şartlara rağmen eşitliğin devam etmesi halinde belirtilen esaslara göre ilgili takımlar arasında yapılacak tek maçlı eleme usulü müsabakaları neticesinde kazanan takım üstün sayılarak nihai sonuç alınır.

EURO 2008 STATÜSÜ
Euro 2008 elemeleri talimatnamesi 6.05 maddesi
6.05 Eğer grup maçları sonunda iki veya daha fazla takım puan eşitliği yaşarsa, sıralamanın belirlenmesi için aşağıdaki kriterler geçerli olacaktır:
a) Söz konusu takımların kendi aralarında oynadıkları maçlarda kazandıkları puan sayısı
b) Söz konusu takımların kendi aralarında oynadıkları maçlarda elde ettikleri gol farkı (averaj)
c) Söz konusu takımların kendi aralarında oynadıkları maçlarda attıkları gol sayısı
d) Söz konusu takımların kendi aralarında oynadıkları deplasman maçlarında attıkları gol sayısı
e) Eğer a ve d maddeleri çok sayıda takıma uygulandıktan sonra hâlâ 2 veya daha fazla takımda eşitlik söz konusu ise, YALNIZCA O TAKIMLARA a ve d arasındaki kriterler tekrar uygulanır.
f) Hâlâ eşitlik söz konusu ise, tüm grup maçlarında,
1. Gol averajı
2. Atılan gol
3. Deplasmanda atılan gol
4. Fair play durumuna bakılır.
g) Kura çekilir.

http://www.milliyet.com.tr/Default.aspx?aType=YazarDetay&ArticleID=758216&AuthorID=112&ver=06