MHK, mahkemeye gitmeli

İki hafta önce Türkiye gündemine tepeden giren Deniz Ateş Bitnel konusunun sadece bir hakem üstünden konuşulması çok acı. Memlekette bir kez daha oluşan hava, “Bitnel giderse sorun bitecek” havası. Oysa dün Ali Aydın’dı bu isim, bugün Bitnel, yarın bir başkası olacak. Mesele Ali Aydın’ları, Deniz Ateş Bitnel’leri bitirmek değil ki, aksine benzer bir hadisenin önünü kesecek çareleri üretmek…

Ben Galatasaray-Trabzon maçında sadece kötü bir hakem performansı izledim, fazlası değil. Bahis mafyası vs. şeklinde dile getirilen komplo teorilerine inanamadım; ama beni daha fazla şaşırtan MHK Başkanı Müftüoğlu’nun bu soru karşısındaki sükûnetiydi. “Müddei, iddiasını ispatla mükelleftir” yanıtıyla geçiştirilecek kadar zayıf mı sahi, Türk futbolunun itibarı? Federasyon, hakem komitesi ya da tek bir hakem, bahis mafyasıyla işbirliği halinde şikeyle itham ediliyorsa, bunun karşılığının hukuki yol olması gerekmez mi? Bu kadar kolay mı bir hakemi ya da komiteyi zan altında bırakmak? MHK’nın zedelenen itibarını telafi için mahkemeye gitmesi gerekmez mi? Müftüoğlu’nun basın toplantısında aklımın almadığı esas konu buydu benim.

***

Bizim esas sorumuzsa şu olmalı sanırım: Bitnel’in bu kötü performansının çaresi ne? Müftüoğlu’nun söylediği gibi iş sadece hakem eğitimlerini arttırmaktan mı geçiyor? Yoksa daha derin bir perspektif mi gerek bu konuyu ele alırken?

1)Çizgi hakemleri terste olmalı

Dikkat ettiniz mi bilmiyorum, maçtaki iki verilen, bir de verilmeyen (Sabri-Marin’li) penaltının hepsi aynı bölgedeydi. Yayına göre sağdaki kalenin sağı. Yani ne yardımcı hakemin, ne de ilave yardımcının olduğu taraf! FIFA, çizgi hakemi uygulamasına ilk başladığında onları yardımcı hakemlere uzak olan tarafa, kalenin diğer yanına yerleştirmişti. Sonra orta hakemin koşu yönünün tersinde kaldıkları gerekçesiyle diğer tarafa, yani yardımcıların yanına aldılar. Ama uygulamada açık bir şekilde görülüyor ki, iki yardımcının aynı tarafta olması verimsiz. Peki TFF’nin bu yönde bir çalışması olabilir mi? FIFA’ya, ilave yardımcı hakemi kalenin diğer tarafına almayı denemeyi teklif edebilir mi?

2)Video hakem uygulanmalı

Kısa süre önce bu sütunda değinmiştik, Hollanda’da Feyenoord-Heerenveen maçıyla aktif testler başladı, Almanya’da da yeni sezonda start veriliyor. Dünya futbolu, yavaş yavaş değil artık koşar adımlarla masa hakemi uygulamasına geçiyor. MHK böyle bir kriz yaşıyorken, Türkiye’de hakemlik müessesesi bu denli yıpratılmışken, Türkiye’de hiç kimsenin video hakem uygulamasına geçişten bahsetmemesi garip değil mi? Hâlâ kısır bir yabancı hakem tartışmasına gömülmek manasız değil mi sahi? TFF, bir an önce teknik çalışmalara başlayıp, masa hakemi uygulamasında öncülerden biri olmayı düşünemez mi?

3)İstatistikçi hakemlik başlamalı

Müftüoğlu’nun eğitimi geliştirme planı, tabii ki önemli. Ama mesele sadece kitap öğretiminden, kural çalışmasından ibaret olmamalı; bu hakemlerin büyük stat fobisini çözmeli. Bunun da çok önemli bir yolu, onları büyük statlara erken sokmak. Eski hakem ve Lig TV yorumcusu değerli meslektaşım Murat Fevzi Tanırlı’nın harika önerisini duydunuz mu? 10 yıl önce MHK’nın uyguladığı istatisyen hakem uygulamasının tekrar başlatılmasını öneriyor eski hakem dostum. Üçüncü ve ikinci ligde umut veren genç hakemler, geçmişte Süper Lig hakemleriyle birlikte büyük maçlara istatistikçi olarak çıkıyor, o atmosfere alıştırılıyorlardı. Şimdi tekrar bu uygulamaya başlanmalı bence de.

4)Futbolcular hakemliğe yönlendirilmeli

Sadece Türkiye’nin değil dünya hakemliğinin en önemli sorunu şu: Hakemler kitabı biliyor, futbolu bilmiyor! Öyleyse futbolu sakatlık vs. sebeplerle erken bırakmak zorunda kalan yetenekli sporcuları tarayıp hakemliğe yönlendirmek, gelecek için doğru bir yatırım olmaz mı? Eski bir futbolcunun oyunu daha iyi okuması beklenmez mi? Futbolcu ruhundan daha iyi anlamaz mı?

Çare Bitneller’i bitirmek değil kesinlikle. Çare, Bitneller’i geliştirecek formülleri bulmak. Yeni Bitnel krizlerinin önünü kesecek çalışmaları yapmak. Teşhisi doğru koyarsanız, tedaviyi üretebilirsiniz ancak. Maalesef benim gözlemim bu konuda teşhisin çok yanlış konduğu yönünde…