Kitabın çaresiz kaldığı iki an

Geçtiğimiz ay içinde İspanya ve İngiltere’de iki hakem, iki farklı pozisyonda benzer çaresizliğe düştüler: Kural kitabına uyarlarsa bariz bir adaletsizliğe sebep olacaklardı.

Kitaba uymazlarsa kariyerleri ve kurumları hasar görecekti. Biri kitaba uydu, diğeriyse vicdanına… Hakemlerden ilki, Etihad’da City-Sheffield maçını yöneten Chris Cavanagh’tı. Muhakkak izlemişsinizdir, Cavanagh, maç 0-0 devam ederken çok enteresan bir karenin içinde kaldı. Norwood’un Fleck’e attığı pasta genç İngiliz hakem, istemsiz bir obstrüksiyonla Fleck’i engelledi. Bu obstrüksiyon De Bruyne’ye yaradı ve Belçikalı’nın seri asistiyle City’nin golü geldi. Ortalık karıştı, isyan eden Sheffieldlılar haklıydı. Hakem net bir şekilde gole tesir etmişti. Ancak Cavanagh çaresizdi. Çünkü kural ona, sadece topa dokunması halinde hakem atışı yapmasını söylüyordu. 35 yaşındaki Lancashire’lı hakem, maç sonunda Sheffield menajeri Wilder’dan özür diledi ve “Çaresizdim, keşke oyunu durdurabilseydim” dedi. Ancak durduramadı. Çünkü esas çaresiz olan kural kitabıydı.

EN UZUN BİR DAKİKA!

Benzer bir çaresizlik karesi, bu hafta sonu Madrid’de yaşandı. Real Madrid’le Sevilla arasında oynanan gergin maçın 64’üncü dakikasıydı. Real Madrid 1-0 öndeydi ve geride kalan dakikalarda Sevilla’lı De Jong’un bir golü zaten VAR tarafından iptal edilmişti. De Jong bir gol daha attı. Ancak golün oluşumu sırasında top istemsizce yerdeki Munir’in koluna çarpmıştı. Kural netti: Atak yapan takım elle gol atarsa, ya da golün oluşumunda (bilerek veya bilmeyerek) elle oynama varsa sayı iptal edilecek. Bu tarz pozisyonlarda kitap yetkiyi doğrudan VAR masasına veriyor. Eğer VAR, iptal yönünde görüş bildirirse hakem monitöre gitmiyor, golü direkt geçersiz sayıyor. Real-Sevilla maçının VAR’ı 39 yaşındaki Soto Grado, herhalde hayatının en uzun 1 dakikasını yaşadı bu golü incelerken. O top, Munir’in koluna orta sahada çarpsa karar devam olacak. Zira bilinç yok, top kola gidiyor. Ancak bu hadise golün oluşumunda yaşandığı için, kural kesin bir şekilde Soto’ya iptal talimatı veriyor.

KİTAP DEĞİL VİCDAN

Soto, kitabı değil, vicdanını dinledi. Ve gol kararı verdi. Kitaba göre hatalıydı. Ancak vicdanlara daha fazla uyan bir karardı bu. Maçtan sonra Sevilla Futbol Direktörü Monchi, “Eğer o gol iptal edilseydi, takımı sahadan çekecektim” açıklaması yaptı. Yani Soto Grado farkında olmadan, büyük bir krizin eşiğinden aldı İspanya futbolunu.

Sanırım bu iki hikayeden IFAB’ın çıkarması gereken iki büyük ders var:

1- Sadece top hakeme çarptığında değil, hakem oyunu bariz bir biçimde etkilediğinde de düdük çalmalı. Ve oyun hakem atışıyla sürmeli.

2- Golün oluşumundaki elle oynama yorumu, deli saçması. Elle atılan goller için bir istisna getirebilirsiniz. Yani -bilinçli veya bilinçsiz- hiçbir gol elle atılmamalı. Bu mantıklı. Ancak bu istisnayı golün oluşumuna yaydığınız için korkunç bir adaletsizlik oluşuyor futbolda.

HAFTANIN SORUSU

Değerli okurumuz İlkay Martlı sormuş: Gol çizgisi teknolojisini destekleyip, ofsayt çizgisi teknolojisindeki 15-20 santimlik marjlara muhalif olmanız ikiyüzlülük değil mi? Yanıtım şöyle: Gol çizgisinde ölçülecek unsur tek. Sadece top… Ama ofsaytta 4-5 farklı unsur var. Top, topu atan, topun atıldığı kişi, son savunmacı ve bazen aktif/pasif ayrımı nedeniyle daha da fazlası. İş orada karmaşıklaşıyor işte.

HAFTANIN SAYISI

Çocukluğumuzun efsane söylemi, perşembe akşamları TRT’de yayınlanan ‘Avrupa’dan Futbol’un klişe repliği “Ender gelişen Osasuna atakları” tarihe karışıyor galiba. La Liga’da ilk 20 hafta sonunda Osasuna rakip kalelere 262 şut atarken, Messi’li Suarez’li lider Barcelona 250 şutta kaldı. Galiba biz büyüdük ve Osasuna bile ender gitmiyor artık rakip kaleye.