‘İngiliz VAR’ı içeri ‘FIFA VAR’ı dışarı

Futbolda elle oynama kuralı hala büyük muamma…

FIFA’ya göre kol, omzun üstündeyken topa temas ettiyse düdük çalınıyor. Bu yıl VAR’a geçecek olan İngiltere’de ise bu tür pozisyonlarda ‘devam’ denilecek.

FIFA kural kitabında birçok yeni rötuş, yeni sezonla birlikte hayatımıza giriyor: Artık aut atışlarında topun ceza alanını terk etme zorunluluğu yok. Hücum oyuncuları barajın 1 metreden daha yakınına giremeyecekler. Penaltılarda kalecilerin bir ayağı kısmen çizgi üzerinde olursa yeterli. Bunlar hem çabuk adaptasyon sağlanabilecek, hem de oyunu güzelleştirebilecek değişimler. Ancak futbolun kanayan yarası ‘elle oynama kuralı’ hâlâ büyük bir muamma. FIFA’nın Kadınlar Dünya Kupası’ndaki Hollanda-Japonya maçında ‘doğru karar’ dediği penaltıya, Premier Lig hakem şefi Mike Riley ‘yanlış karar’ diyor. Yani bu yıl futbolda FIFA VAR’ı ile İngiliz VAR”ı ayrımı yaşanacak gibi…

Avrupa’nın top 5 liginin dördü çoktan VAR uygulamasına geçti. Hollanda onlardan da önce başlamıştı, Süper Lig de VAR’lı bir yılı iyisiyle kötüsüyle tamamladı. İngiltere Premier Lig’se uygulamaya 9 Ağustos itibariyle başlıyor. Yalnız İngilizler temkinli. Hakem Şefi Mike Riley’nin ifadesiyle VAR, İngiltere’de maçları ‘tekrar yönetmeyecek.” Yalnızca yüzde yüz hatalarda devreye girecek.

“Bunlar sürekli duyduğumuz laflar” diye içinizden geçirdiğinizi hissedebiliyorum. Ancak Mike Riley daha spesifik bir kelam da etti VAR hakkında: “Elle oynama kuralındaki değişimden memnun değiliz. Savunmacıların kollarını arkada bağladığı ya da hücumcuların topu kasten rakibinin eline vurdurduğu bir futbol istemiyoruz. Premier Lig’de kolay elle oynama düdüğü çalınmayacak.
Dünya Kupası’ndaki Hollanda-Japonya maçında yaşanan türden bir penaltı izleyemeyeceksiniz bizde”

FIFA ‘HATA YOK’ DEDi

İşte bu nokta kritik. Zira 1 Haziran itibariyle FIFA Kural Kitabı’ndaki elle oynama maddesinde revizyon olmuş, hayatımıza yeni kriterler girmişti:

1-Elle oynama için ‘kasıt’ şartı yok. Bir hücum oyuncusu bilmeden de olsa elle gol atarsa ya da elle gole dönüşen bir avantaj sağlarsa, sayı iptal edilecek.

2-Kol, omzun üstündeyken topa temas ettiyse düdük çalınacak.

3-El-kol, doğal insan siluetinin dışına çıkmışsa, vücut büyümüşse hentbol kararı verilecek.

Kadınlar Dünya Kupası’nda Japonya’yı turnuva dışına iten penaltı da üçüncü maddede belirtilen sebeple çalınmıştı. Japon futbolcunun tamamen bilinçsiz olarak elle oynamasına düdük çalınmış, VAR masası da yeni kurallar gereği bu penaltıyı onaylamıştı. FIFA da kararın doğru olduğunu teyit etti maç sonrasında. Mike Riley, bu tarz penaltıların Premier Lig’de çalınmayacağını söylüyor. Ancak EPL oyuncuları benzer hareketleri Şampiyonlar Ligi’nde yaparlarsa penaltıyla cezalandırılacaklar. Korkarım ki yeni sezon, elle oynamayla ilgili yeni kargaşalar sokacak hayatımıza.

YENi KURALLAR NELER?

ELLE oynama kuralındaki değişimin yine gri alanları artırdığını ve hayatımıza yeni kargaşalar soktuğunu düşünsem de, FIFA’nın diğer bazı kural değişimleri olumlu. Hatta bazıları geç kalınmış hamleler.

1-Aut atışında topun ceza alanı dışına çıkması zorunluluğu, gerçekten büyük bir ahmaklıktı. O şartın kalkması olumlu.

2-Oyuncu değişikliklerinde çıkan adamın en yakın çizgiden sahayı terk etmesi.

3-Üç ve daha fazla kişilik savunma barajı kurulduysa, hücum oyuncularının 1 metre mesafede olması zorunluluğu.

4-Antrenör ekibi için sarı ve kırmızı kartlar.

5-Penaltılarda kalecinin bir ayağının kısmen çizgide oluşunun yetmesi.

6-Hakem atışının rekabetçi olmaktan çıkması. Eğer hakem atışı öncesi topun kimde olduğu netse, atışın direkt o ekibe verilmesi.

DÜNYA KUPASI FiNALLERi ÜZERiNE

Ertuğrul Abi (Özkök), geçen hafta Kadınlar Dünya Kupası’yla ilgili küçük güzel bir bölüm yazmış, yarı finalle ilgili rakamları paylaşmıştı. Bir süredir Amerika’dayım, finali Los Angeles’ta bir sports pub’da izledim, ben de finalle ilgili ufak bir not paylaşayım. 2019 Dünya Kupası (kadınlar) finalini 14,3 milyon Amerikalı izledi. Telemundo’nun İspanyolca yayınıyla beraber toplam 16 milyona ulaştı bu sayı. 2018 Dünya Kupası (erkekler) finaliyse Amerika’da 11,4 milyon kişi tarafından izlenmiş. Amerika’da 9,5 milyon kadın futbol oynuyor, U18 lisanslı kadın futbolcu sayısı 1,5 milyon (Bu sayı İngiltere’de yalnızca 76 bin). Bu farkın sebeplerinden biri, ABD’nin 1972’de çıkardığı eğitim kanunuyla okullarda tüm spor branşlarında cinsiyet eşitliğini teşvik etmesi. Geçtiğimiz günlerde, Avrupa’nın dev kulüplerinin Amerika’ya yaptığı yatırımlardan birine de tanıklık ettim. Manchester City’nin Los Angeles Futbol Akademisi açılışındaydım. 2013’te Manchester United’la Premier Lig kupasını kaldırmıştım, bu da ikinci EPL kupam oldu kişisel tarihimdeki!