Fener, Ronaldinho'yu alır mı?

5-6 ay önce idi, youtube benzeri yabancı bir internet sitesinin sanal reklamında aynen şu cümlelere rastlamıştım: “Fenerbahçe’s new player? Ronaldinho, Ronaldo or Henry? Watch them and choose one. (Fenerbahçe’nin yeni transferi hangisi olsun, izle ve karar ver. Ronaldinho mu, Ronaldo mu, yoksa Henry mi?)”… O günlerde gülüp geçtiğim bu küçük reklam, kulübün eski başkanının benzer ifadeleri ile tekrar canlandı beynimde… “Artık Aziz Yıldırım, Ronaldinho veya Henry’yi getirdiğini söylese inanacağım” diyor Ali Şen… Zaten gazetelerde de Kuranyi transferi ile ilgili yazılanlar çok taze: “Fener, Kuranyi için 55 milyon euroyu gözden çıkardı!”… Rakamlar yazılı basın tarafından abartılıyor biraz belki ama son günlerde, “Bu 55 milyon (veya 45 ya da 25 milyon) euroyu Fenerbahçe nereden buluyor?” merakı da hem bizde, hem de dünyada yükseliyor. Bu yazının kaleme alınma sebebi de, Hırvatistan’a giden sevgili Güntekin’e (Onay), oradaki Hırvatlar’ın sorduğu sorular: “Fenerbahçe, Roberto Carlos’u alacak, Ronaldo ile pazarlık edecek parayı nereden buluyor?”

Ronaldo’yu almalı mı?
Esasında bizim gerçek sorumuz, “Bir Türk takımı bu oyuncuları alabilir mi?” değil, “Bir Türk takımı, bu oyuncuları almalı mı?” olmalı… Geçtiğimiz günlerde İngiliz basını Galatasaray’ın, Santa Cruz’u transfer etmek için West Ham, Sevilla ve Manchester City ile yarıştığını yazmış. Galatasaray’ın yarıştığı yazılan iki İngiliz kulübü, dünyanın en çok kazanan 20 kulübü içinde… 2005-2006 sezonu Deloitte verilerine göre West Ham’ın bir yıllık maç günü geliri 24, yayın geliri 41, ticari geliri ise 22 milyon euro… Aynı sezonda Galatasaray’ın yayın havuzundan kazancı 11,7 milyon, sponsorlardan kazandığı para ise 5,1 milyon euro gözüküyor. Fenerbahçe’nin de çok farklı değil, sarı-lacivertliler 2005-2006 sezonunda yayından 12,5 milyon, sponsorlardan 8,7 milyon euro gelir elde etmişler. Bizim kulüplerimizin maç günü kazançları ile ilgili net bir bilgi yok, ama şunu belirtelim, West Ham 35 bin kapasiteli stadında tüm sezonu %96 dolulukla oynamış, 84 milyon euro (yani koltuk başına yaklaşık 64 euro) gelir elde etmiş. Yani bir Türk takımının West Ham’la baş etmesi için bir bilet fiyatının ortalama 110 YTL olması gerekiyor, ki bu da imkansız…
12,6 milyar euroluk dünya futbol pastasının yüzde 68’ini 5 büyük futbol ülkesi oluşturuyor. Türkiye’nin de içinde bulunduğu kalan 47 futbol liginin global futbol pastasındaki toplam payı sadece “yüzde 14″… 5 büyük ligin yıllık sponsorluk gelirleri ortalaması 255, bizim ligimizinse 65 milyon dolar… 5 büyük ligin yıllık yayın gelirleri ortalaması 704, Süper Lig’inse 114 milyon dolar… Sözün özü, Avrupa’nın 5 büyük liginde yer alan ortalama bir kulüp, bizim 3 büyüklerden yılda ortalama 1 kat daha fazla gelir elde ediyor… Ama bizim algımıza göre bir yıldız futbolcu için takımlarımız, Avrupa devleri ile kapışabiliyor…

Giderler ne durumda?
Geçtiğimiz yıl sonu itibariyle Fenerbahçe’nin net geliri ile net gideri arasındaki fark, yani net yıllık açığı 35 milyon dolar civarında… Ki Fenerbahçe’nin gelirler sütununda özellikle maç günü ve ticari kalemlerinin Galatasaray ve Beşiktaş’ın çok önünde olduğu tahmin ediliyor. Ama transferde çılgınlık öyle bir noktaya vardı ki, artık sadece ciddiyeti sulandırılmış yerel spor medyası değil, yabancı yayın organları da bir Türk takımının bir oyuncunun transferi için West Ham’la, Manchester City ile, Sevilla ile rekabet ettiğini yazabiliyor… Eğer özellikle üç büyük takımımız transferde bu hesapsızlığı sürdürürse, UEFA mâli kriterlerinin samimi olarak uygulandığı gün üçü birden küme düşebilirler.
Medyamız Ronaldo, Ronaldinho isimlerini manşetlere taşıyarak belki bugün kısmi bir tiraj kazancı sağlıyor, ama orta vadede kulüplerimize felaketi gösteriyor. Bize “futbolcuyla büyüyecek kulüpler” değil, “kulüplerimizle büyüyecek futbolcular” lazım…

http://www.milliyet.com.tr/2007/07/22/spor/ymeleke.html