Bu ligden 6 takım düşmeli

Galatasaray ve Fenerbahçe ligde son 12 maçta 29’ar puan kazanmışlar. Aynı dönemde Beşiktaş da 28 puanda. İstanbul’un 3 büyüğünün ligin kalanına karşı oynadıkları son 32 maçta 25 galibiyet-5 beraberlik gibi ciddi bir istatistikleri var.

Sezonun geneline bakıldığında da rekora yakınlar: 23 hafta sonunda 51-51-50 puanla sıralanıyorlar ve bu ortalama, her birinin sezonu 74’ün üstünde bitirmeleri demek. Son 20 sezondur uygulanan 18 takımlı/3 puanlı sistemde üç İstanbul büyüğünün birden 74 puanı bulmuşluğu yok. Gerçekleşirse, bu ilk olacak.

Bu muhtemel rekoru iki farklı enstrümanla gerekçelendirmek mümkün… Birinci ihtimal: Üç büyükler, tarihi kadrolar kurdular. Fenerbahçe 89’un Fenerbahçesi, Galatasaray 2000’in Galatasaray’ı, Beşiktaş 2003’ün Beşiktaş’ı gibi… Şaka yapıyorum tabii ki. Sanırım siz de aynı fikirdesinizdir, bu pek gerçekçi bir yorum olmaz.

İkinci seçenekse, benim de inandığım gerekçe: Süper Lig, kötü bir yıl geçiriyor. Türk futbolu sadece milli takımlar ve Avrupa kupaları arenasında değil, lig itibariyle de geriledi. Üç büyükler, muhteşem kadroları olmamasına rağmen çoğu maçı formalarını ortaya koysalar kazanıyorlar. Süper Lig’den 80’lerin Samsunspor’u, 90’ların Sarıyer’i ya da 2000’lerin Sivasspor’u gibi bir takımı bırakın, bunun yarısı bile çıkmıyor. Yani aslında birçok maçta 3 büyükler yenmiyor, Anadolu takımları yeniliyor zaten.

Büyük resme bakanlar tabii buna çok fazla şaşırmıyor: Yabancı sınırı, astronomik maaşlar yerlileri rahatlattı, tek hedef artık İstanbul’a kapağı atmak oldu. Yerli futbolcu kalitesini düşüren yerli antrenör kalitesizliğini de pas geçmemek gerek tabii. Ana felsefeleri “yenemiyorsan yenilme” olan, maç önü ve maç sonu açıklamaları “iyi mücadele etmek”ten öteye geçmeyen, yabancı dil bilmeyen, dünyayla iletişimi kopuk yerli antrenör güruhu, Süper Lig’de son yıllarda çok baskın. Her sezon 2-3 yabancı hocadan fazlasını lige sokmuyorlar, bir tür “kapalı ekonomi” oluşturmuş durumdalar. Ama hâlâ televizyona çıkıp “yabancı ayrımcılığı var” manipülasyonunu yapmaktan da geri durmuyorlar.

Tabii ki bu mesele bugünden yarına çözülecek bir iş değil… Yabancı sınırının kalkması önemli bir adımdı… Spor kulüpleri yasası rafta. Başkanların sigorta-vergi dışındaki borçlardan da mesul olmaları bir adım olabilir. Antrenörlere pro-lisans için İngilizce zorunluluğu başka bir adım sayılabilir. Bir başka yolsa, çok daha kısa vadede çare olabilecek bir seçenek: Play-out…

Play-out neden gerekli?

Play-off ve play-out uygulamasının Türkiye gibi ikinci halka ülkelere yarayacağını yıllarca dilimiz döndüğünce anlatmaya çalıştık. 2011’de yanlış kurgulanan bir play-off uygulaması, bütün bir konseptin itibar kaybetmesine ve çöpe gitmesine neden oldu. Eğer o yıl normal sezon liderine direkt şampiyonluk verilseydi, sıradaki 6 takım Şampiyonlar Ligi ve Avrupa Ligi biletleri için yarışsaydı, çok daha adaletli bir düzen kurulacaktı. Zaten son 10 yılda Hollanda, Belçika, Yunanistan gibi bizimle benzer seviyedeki liglerin play-off uyguladıkları sezonları incelesek, doğruyu bulmamız daha kolay olacaktı.

Tamam, belki play-off bizim için ölü doğdu ama play-out için hâlâ umut var… Süper Lig’de son üç sırayı alan takımlar direkt düşse, 1.Lig’den de ilk üç doğrudan Süper Lig’e gelse… Süper Lig’in 13-14-15’inci sırasını alan üç takımı ile 1.Lig’in 4-5-6’ncıları bir play-out düzeneği oynasalar ve oradan en iyi 3 ekip Süper Lig’de kalsa nasıl olurdu?
Bazı sezonlar oluyor ki, aynen bu yıl gibi, “Yahu bu ligden 6-7 takım düşse hiç kimse neden düştüler demez” gibi hissediyoruz… Balıkesir kötü, Rize kötü, Karabük kötü, Konya kötü, Erciyes kötü, Akhisar, Gençlerbirliği, Eskişehir, hatta Kasımpaşa bile kötü. Eğer 1.Lig’de bu takımlardan daha iyileri varsa play-out’a girerler, bunları yenerler ve hak ediyorlarsa 6 takım birden Süper Lig’e çıkar.

Eğer o kadar iyi değillerse, Süper Lig’in 13-14-15’incisini alt edemiyorlarsa, zaten bugünkü düzene göre kaybettikleri bir şey yok. Yine 1. Lig’de yollarına devam ederler… Bu sayede en azından Türk futbolu Süper Lig’inin gücünü, 1.Lig’le test etmiş olur. Süper Lig’in son haftalarındaki prestij maçları çok azalır, çünkü 12’ncilikle 13’üncülük arasında bir fark olur.

Bunlar benim sübjektif fikirlerim… Detaylar yetkililerce düşünülüp en ideali bulunabilir. Ve eğer ideali bulunur da böyle bir düzenek denenirse, play-out’un Türk futboluna hiç fena gelmeyeceğini düşünüyorum ben…